Makalu 2008.

Φωτό: Η δυτική ορθοπλαγιά του Makalu, λίγο μικρή εεε;

Κείμενο-Φωτογραφίες: Μιχάλης Στύλλας.

Διαβάζοντας στο Peftontas για την πρώτη χειμερινή ανάβαση των Dennis Urubko και Simone Moro στο Makalu μου ήρθε επιτέλους η επιφοίτηση να μοιραστώ και εγώ τις εμπειρίες μου από την πρόσφατη επίσκεψη στο συγκεκριμένο βουνό.

Φωτό: Hillary Base Camp 4800m

Η ιδέα να επισκεφτώ πάλι τα ψηλά βουνά γύριζε στο μυαλό μου από πέρυσι και είναι αλήθεια ότι το καλοκαίρι που μας πέρασε με γαργαλούσαν τα πόδια μου. Αυτή τη φορά ήθελα κάτι διαφορετικό από τις προηγούμενες τρεις αποστολές σε οχτάρες. Μία άλλη οχτάρα αλλά με light tactics επειδή αφενός μεν είναι της μόδας και αφετέρου γιατί το προσωπικό μου budget δεν επέτρεπε και τίποτε παραπάνω. Είχα ζηλέψει τον Diego Gionaninni (Ποιος είναι ο Diego? http://www.montura.it/eng/News/page_34_93/k1532.html ) στο Cho Oyu, ο οποίος κινούμενος στο βουνό μόνος και με δύο μικρά αντίσκηνα κατάφερε να ανέβει στην κορυφή σε λιγότερο από 3 εβδομάδες. Βέβαια γνώριζα ότι το Makalu δεν είναι Cho Oyu αλλά σαφώς δυσκολότερο, μια κατηγορία επάνω.
Η μετά Έβερεστ περίοδος ήταν γεμάτη από καλές εμπειρίες και με έκανε να αλλάξω αρκετά τον τρόπο προσέγγισης που είχα για τα ψηλά βουνά. Κάποια ταξιδάκια σε Άλπεις, Σκωτία και Καύκασο, ένα εξάμηνο στη Νορβηγία που χαρακτηρίστηκε από ανελέητο κοπάνημα σε παγοκαταρράκτες παρέα με γνήσιους απογόνους των Vikings και δύο αποστολές στο Tirich Mir (7708μ) στην οροσειρά Hindu Kush του Πακιστάν και Kyazo Ri (6150μ) στο Gokyo του Νεπάλ με πολύ μικρές ομάδες και ακόμη μικρότερο budget, σήμαναν την έναρξη μιας νέας εποχής. Βάλε και 3-4 επιπλέον αναγνώσεις του Kiss or Kill, του Extreme Alpinism, όλων των τευχών του Alpinist και άλλων εξωσχολικών βιβλίων όπως Himalaya Alpine Style δεν άφηναν για άλλο περιθώριο επιλογής: LIGHT IS RIGHT!
Το καλοκαιράκι του 2008 κυλούσε όμορφα και ωραία στο καταφύγιο του Χρήστου Κάκκαλου (ή πιο δόκιμα τον high altitude τεκέ της Ελλάδας που συχνάζουν αλήτες, άνθρωποι εθισμένοι σε διάφορα με χειρότερη ουσία την αναρρίχηση, αναρχικοί, ρεμάλια, αριστεροί, μπεκρήδες και αποπροσανατολισμένοι περιθωριακοί που το μόνο που κάνουν είναι να κρύβονται από την κοινωνία και να κατακρίνουν τους καλούς πολίτες αυτής της χώρας χωρίς να έχουν δουλέψει ποτέ στη ζωή τους, ενώ οι διαχειριστές της εν λόγω μπίζνας φυτοζωούν κλέβοντας τα λεφτά της ΕΟΟΑ, αφού αρνούνται να χρεώσουν στους ορειβάτες τα διημέρευτρα και μάλιστα τους αφήνουν να κατουράνε free of charge στις τουαλέτες του καταφυγίου, όπως άλλωστε ισχυρίζεται η διαφημιστική καμπάνια συναδέλφου διαχειριστή καταφυγίου), του οποίου τυγχάνω με τη σειρά μου διαχειριστής. Μέσα στον επαγγελματικό παροξυσμό του καλοκαιριού, μετά από κατάβαση από το καταφύγιο με τα πόδια στην πλάτη βρίσκομαι ένα μεσημέρι του Αυγούστου στη έρημη Σαλλλόνικα και check-άρω τα email μου σε internet café της Πλατείας Ναυαρίνου.
“Mike Namaste Karma from Kathmandu......Say Alex Halloo from me μπλα μπλα μπλα”…έλεγε το email του φίλου Karma Sherpa manager της Nomad Expeditions με την οποία είχα συνεργαστεί στις αποστολές Dhaulagiri (2002), Island Peak & Ama Dablam (2003) και στο Kyazo Ri (2007).
Και εγώ σύντομα απαντάω: “Άσε τις μαλακίες ρε φίλε σε λλλέω, παίζει καμιά αποστολή το Φθινόπωρο”, έτσι απλά για να ρωτήσω αφού στο μυαλό μου ήξερα ότι όλα είναι άκυρα μιας και μέχρι Οκτώβριο δεν θα μπορούσα να φύγω λόγω συνεχόμενης λειτουργίας του καταφυγίου.
Συνεχίζω την αργόσχολη ημέρα μου ψωνίζοντας λιχουδιές (με έμφαση στους μεζέδες για τσίπουρο, αλλά και τη μερέντα ως αντίδοτα κατάχρησης σε υγρές και στερεές ουσίες καταστολής του νευρικού συστήματος) και τη γενική τροφοδοσία για το καταφύγιο και δρόμο πάλι για το Λιτόχωρο, ώστε να φορτώσω τα ζωντανά την επόμενη το πρωί. Χασομερώντας το ίδιο απογευματάκι στο καταφύγιο-hostel Summit Zero ξανακοιτάω τα email λόγω εθισμού στον κυβερνοχώρο και να τος, Karma replied back.
“Shishapangma Σεπτέμβριος” άκυρο για μένα
“Cho Oyu Σεπτέμβριος” Πάλι άκυρο για μένα, στο φινάλε έχω ξαναπάει.
“Makalu Οκτώβριος – Νοέμβριος” ‘Ωπα εδώ είμαστε…και συνεχίζει το email.
“Steve House with Vince Anderson and Marko Prezelj are attempting a new route on the West Face of Makalu” Ωραία αυτοί καλά κάνουν και εγώ ψήνομαι για το βουνό αλλά όχι για τέτοιες hardcore-ίλες. Κάτσε να δω εάν με θέλουν παρέα τους.

Φωτό: Trio Stooges.

Τα email πήραν φωτιά και μετά από επιβεβαίωση Αμερικανών συνορειβατών που γνώριζα από τη θητεία μου ως οδηγός στην εταιρία RMI (Μπελογιάννη μην γκρινιάζεις τότε ήμουνα μικρός και δεν ήξερα, απλά έμειναν τα conne και τώρα έμαθα ότι only UIAGM guides count!). Ο Steve House ανταποκρίθηκε ευγενικότατα ότι θα μπορούσαμε να μοιραστούμε τα έξοδα για την άδεια και για το base camp.
Μπίνγκο! Τώρα γίναμε πάμε αποστολή, πάμε, ποιοι πάμε;
Πάω παρέα όπως τελικά κανονίστηκε με τον Nima Sherpa για σχοινοσύντροφο, απλά θέλει και αυτός να κάνει κορυφή χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για μένα, μου διαβεβαίωσε ο Karma. Στο σύντομο διάστημα που απέμεινε ανεβοκατέβαινα το Γουμαροστάλι (να ναι καλά ο μουστακαλής που μας άνοιξε αυτήν την ανελέητη κόντρα που σε πετάει στο Οροπέδιο των Μουσών, με τα συκώτια στο χέρι και τα πνευμόνια φουσκωμένα σαν μπαλόνια) για να ανεβάσω το VO2max μου, έτρωγα όσο μπορούσα και διάβασα όσα βρήκα να διαβάσω για τη Voie Normal του Makalu.
Κυριακή 13 Οκτώβρη, κλειδώνω το καταφύγιο δίνω τα κλειδιά στον Alex (ο αδερφός που έχει υποστεί με υπομονή όλες τις απουσίες μου από τη μπίζνα του Οροπεδίου των Μουσών προς αναζήτηση επιπλέον ταλαιπωρίας σε εξωτικές τοποθεσίες) και χαιρετάω τον Όλυμπο που φορούσε ήδη τα φθινοπωρινά του για να προλάβω στο τελευταίο δευτερόλεπτο την πτήση για Αθήνα (όπως συμβαίνει πάντα). Χωρίς να το καταλάβω Δευτέρα απόγευμα Katmandu και Τρίτη μπαίνω στο αεροπλανάκι - καρυδότσουφλο για να προσγειωθώ σε ένα λιβάδι στο Tumlinghtar, υψόμετρο 400 μέτρα. Τη ίδια μέρα και έχοντας τάσεις να φύγω από την τροπική ζέστη και τους 36οC περπατάω σαν δαιμονισμένος αφού συνοδεύομαι από ένα sherpa και 2 βαστάζους με όλα τα πράγματα μου τα οποία ζυγίζανε 42 κιλά μαζί με τραχανάδες, χαλβάδες, ελιές, λάδι και άλλα φαγητά.

Κυριακή 20 Οκτώβρη μεσημέρι, μετά από ένα τεντωμένο trekking με 12 ώρες περπάτημα τη μέρα είμαι επιτέλους στο Makalu ABC, στα 5800μ με τον αέρα να φυσάει σαν τρελός. Μετά από ένα ευχάριστο καλωσόρισμα από τον Marko και τον Vince μπαίνω στο dinning tent για ένα τσάι και λίγο φαγητό μιας και τις 6 ημέρες του trek έτρωγα μόνο ρύζι και τσάι. (Αναφορικά σημειώνεται ότι το trekking του Makalu δεν είναι εύκολο γιατί έχει τεράστιες υψομετρικές διαφορές και καθόλου lodge. Συνήθως γίνεται με αντίσκηνα αλλά εγώ επειδή δεν είχα τέτοιες πολυτέλειες έμενα σε yak kharkas δηλαδή μαντριά για yaks παρέα με τους τσομπάνηδες).

Φωτό: Ημέρες ξεκούρασης στο ABC.

Αφού κατέβασα ένα λίτρο τσάι μιας και η ημέρα από το Hillary Base camp στα 4800 μέτρα μέχρι το ABC έχει μια χιλιάρα υψομετρική και κινείται πάνω στα boulders της μοραίνας, ένα όχι τόσο ευχάριστο περπάτημα, πήγα στη σκηνή μου που ήταν ήδη στημένη. Χλιδή, επιτέλους το ABC, φαγητό από μάγειρα, μπόλικο τσάι και tang και άλλες πολυτέλειες. Βέβαια, οι βαστάζοι υπολείπονταν 2 μέρες πιο πίσω και εκτός από ένα fleece και μια φλούδα δεν είχα παραπάνω ρούχα. Αποτέλεσμα ήταν μετά από δύο ημέρες να κατέβω μαζί με τα παιδιά χαμηλότερα. Οι Marko και Vince μόλις είχαν ολοκληρώσει την νέα διαδρομή τους στο Kangtsungtse (ή Makalu II). Τις δύο ημέρες που έμεινα στο ABC τις εκμεταλλεύτηκα με αναβάσεις μέχρι τα 6200 μέτρα σε βραχώδεις κορυφές γύρω από την κατασκήνωση, αφού μαζί με τα ρούχα έλλειπαν και μπότες, crampons και όλος ο εξοπλισμός.

Φώτο: Άλλη μια ημέρα στο ABC με λίγο αέρα.

Μετά από δύο ημέρες ξεκούραση στη Yangle Kharaka (4300m), πάλι επάνω στο ABC. Ο καιρός υπέροχος, καθαρές ημέρες αλλά ο αέρας δεν έλεγε να σταματήσει. Το χαρακτηριστικό σύννεφο δεν έλλειπε στιγμή από την πυραμίδα κορυφής του Makalu. Στο ABC η σκηνή που τρώγαμε έπεφτε καθημερινά από τουλάχιστον μία φορά, δεν ήταν και τόσο της προκοπής βέβαια. Που ήτανε τα χαϊλίκια του Everest? Έτσι όμως είναι οι low budget αποστολές. Παρόλα αυτά η γνωριμία με τους superstars του παγκόσμιου αλπινιστικού στερεώματος αποκοτούσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι συζητήσεις για την παγκόσμια πολιτική, τη δημοκρατία στην Αρχαία Αθήνα, τις εκλογές στις USA και φυσικά για τις γυναίκες….Λίγα πράγματα για βουνά και διαδρομές. Και από μουσική μια χαρά, για όλα τα γούστα. Ο Marko άκουγε από Θεοδωράκη και G. Bregovic, μέχρι κλασσική μουσική αφού έχει και μουσική παιδεία ο άνθρωπος, έπαιζε ακορντεόν από μικρός. Οι Αμερικάνοι μία από τα ίδια… country music, Slayer, Sodom, Σκανδιναβικό death metal, αλλά και πιο ακουστικές μελωδίες όπως Johnny Cash και J.J Cale. Εγώ τίποτα, δεν είχα πολυτέλειες για παραπάνω βάρος. Άλλωστε είπαμε light is right! Στην όγδοη αισίως αποστολή που συμμετείχα σε ψηλό βουνό την καθημερινότητα της κατασκήνωσης βάσης τη συνήθισα πλέον από την πρώτη ημέρα, οπότε το μυαλό μου ήταν στα ψηλά.

26 Οκτώβρη φεύγω με τον Nima και ανεβάζω λίγα πράγματα και φαγητά στα 6200m. Μέχρι τώρα κανένα πρόβλημα με τον εγκλιματισμό μιας και όλα δουλεύανε ρολόι. Άλλωστε η παραμονή στο ABC στα 5800 βοηθάει από μόνη της στον εγκλιματισμό. Την επόμενη ξεκούραση στο ABC και 28 πάνω πάλι με στόχο την πολυήμερη παραμονή στα 6800 με αναβάσεις στα 7200 και 7400 μέτρα αντίστοιχα. Την ίδια ημέρα το trio stooges αναχωρεί για τη δυτική του Makalu. Βαριά σακίδια, ένα rack που θα παίρναμε για χειμερινή διαδρομή στην Αστράκα, φαγητά για 6 ημέρες, ένα μικρό αντισκηνάκι, αλλά διάθεση καλή και μπόλικη.

Φωτό: Τραβερσάροντας στη διαδρομή Kukuzka

Η πρώτη νύχτα στα 6800 μέτρα αποδείχτηκε εφιαλτική. Ο αέρας κοπανούσε αλύπητα το αντίσκηνο όλο το βράδυ. Δεμένο με 9 αλουμινογωνιές λύγιζε τόσο όσο να ακουμπάει στα πρόσωπα μας. Με το Nima ήπιαμε μπόλικο τσάι ακούσαμε λίγο Νεπαλέζικο ραδιόφωνο, μάλλον ειδήσεις άκουγε και συμφωνήσαμε την επόμενη να ανεβούμε μέχρι τα 7200μ. Άλλωστε η επικοινωνία ήταν δύσκολη αφού τα αγγλικά του ήταν όσο καλά τα Νεπαλέζικα μου. Η επόμενη ημέρα αποδείχτηκε ακόμη χειρότερη. Οι ριπές ερχόταν από ψηλά με μεγάλη ταχύτητα, η θερμοκρασία στο αντίσκηνο το πρωί άγγιζε τους -18οC και το πρωινό έκανε μια ώρα να ετοιμαστεί. Μετά από το πρωινό βγήκαμε από το αντίσκηνο και πήραμε τον ανήφορο, χωρίς ιδιαίτερες παρενέργειες από τον βραδινό ύπνο. Ύπνο; Ποιόν ύπνο?. Ο αέρας δεν έλεγε να κοπάσει το κρύο δεν έλεγε να πέσει, αλλά η μέρα αποδείχτηκε φανταστική. Απέναντι το South Col του Everest, νόμιζες ότι μπορούσες να το πιάσεις. Το πανόραμα απερίγραπτο και πιο σημαντικό εγώ και ο Nima μόνοι μας σε ολόκληρο το βουνό. Δεν το πίστευα, τέτοια η μέρα μόνος στα 7200 μέτρα για καμιά ώρα μέσα στη θαλπωρή της πουπουλάδας μου, δεν μου είχε ξανασυμβεί άλλωστε. Νωρίς το μεσημεράκι πίσω στο Camp 2, υγρά και ξεκούραση.

Φωτό: Το South Col και οι ΝΑ και Β κόψεις του Everest.

Φωτό: Καλό βράδυ με θέα το BIG E.

Την επόμενη νωρίς ξύπνημα και πάνω πάλι. Ο καιρός πολύ κρύος αλλά η ένταση του αέρα είχε μειωθεί αισθητά. Οι ώρες ανάβασης περισσότερες με σκοπό το Makalu La, στα 7400μ. Λίγο πιο πάνω από το σημείο εκείνο θα έβλεπα τη διαδρομή για την κορυφή. Η κλασσική διαδρομή του Makalu χαρακτηρίζεται από τεχνικές δυσκολίες πάνω από τα 7800 μέτρα. Από το διάσελο του Makalu La η διαδρομή κατηφορίζει για λίγο για να ανέβει μέσα από ένα παγετώνα σε ένα πλάτωμα στα 7800 μέτρα όπου συνήθως τοποθετείται η τελευταία κατασκήνωση και ακολουθεί η ανάβαση ενός λουκιού κλίσης 40 – 45ο για να συνεχίσει η διαδρομή σε μικτό πεδίο μέχρι τη δευτερεύουσα κορυφή και μετά από μία εκτεθειμένη κόψη να φτάσει τελικά στην κύρια κορυφή. Με λίγα λόγια πολύ δύσκολη ανάβαση.

Φωτό: Άλλη μία ριπή στο δρόμο πρός το Makalu La...σκύψε μην σε πάρει!

Φωτό: Ο Nima κατεβαίνοντας από το Makalu La. Κάπου φαίνεται και το αντίσκηνο μας στα 6800.

Ανεβαίνοντας για το Makalu La ο αέρας άρχισε να δυναμώνει. Χαρακτηριστική ήταν ο βοή που ακουγόταν όσο πλησιάζαμε το διάσελο. Ο καιρός βέβαια καθαρότατος. Κάτω χαμηλά μπορούσα να δω το αντίσκηνο μας. Ένα μόνο αντίσκηνο σε όλο το βουνό! Καθώς κάναμε μία στάση να πιούμε λίγο τσάι και πλησίαζε το απόγευμα, το κρύο και ο αέρας γινόταν όλο και πιο αισθητά. Περνώντας μέσα σε μικτό πεδίο έβλεπα τα σταθερά σκοινιά της ισπανικής αποστολής που βρισκότανε πριν από εμάς εκεί. Το ψηλότερο σημείο που φτάσανε ήταν (7600 μέτρα) λίγο πάνω από το Makalu La λόγω δυνατού αέρα και κρύου, με τον αρχηγό τους να εκκενωθεί τελικά από το βουνό με ελικόπτερο λόγω σοβαρών κρυοπαγημάτων. Τα ρελέ ήτανε το κάτι άλλο. Ο Nima jumare τα σκοινιά ενώ εγώ αρκέστηκα στην ασφάλεια των αρχέγονων μου πιολέ Black Diamond Shrikes. Πλησιάζοντας το διάσελο ο αέρας είχε πάρει και πάλι γκάζια. Μην θέλοντας να χωθούμε στο χωνί, είπα τον Nima να τραβερσάσουμε προς τη διαδρομή του Kukuzka, ώστε να μείνουμε στα 7450 μέτρα που ήμασταν, χωρίς να εκτεθούμε στον αέρα. Παίζει και παρελθόν με τη μύτη και δεν είχα διάθεση για υποτροπιασμούς. Αφού κινηθήκαμε για άλλη μια ώρα σε μικτό πεδίο και οι κλίσεις γινόταν μεγαλύτερες αποφασίσαμε να γυρίσουμε προς τα πίσω. Ήμασταν ήδη 12 ώρες στο πόδι και είχαμε μείνει από φαγητά και υγρά. Παρόλα αυτά σε λιγότερο από 4 ώρες ήμασταν πίσω στο αντίσκηνο. Το μόνο που δεν είχα καταφέρει, ήταν να δω την πίσω πλευρά του βουνού και τη διαδρομή προς την κορυφή. Αλλά έλπιζα σε επάνοδο στο Makalu La.

Φωτό: Πρίν το Makalu La.
Φωτό: Πετάει η ομάδα...

2 Νοέμβρη. Πίσω στο ABC, για να μάθω ότι η προσπάθεια των Marko, Steve και Vince διακόπηκε από την πρώτη ημέρα όταν ένα κομμάτι πάγου που ήρθε από ψηλά πέρασε μέσα από το αντίσκηνο λίγα εκατοστά από το κεφάλι του Marko. Αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια της δυτικής ορθοπλαγιάς μιας και οι δυνάμεις τους είχαν επίσης πέσει αλλά κυρίως γιατί το κρύο και ο αέρας δεν προβλεπόταν να κοπάσουν για τις επόμενες 8 ημέρες. Θα προτιμούσαν να δοκιμάσουν άνοιξη και όχι τόσο αργά μέσα στο Φθινόπωρο. Εγώ απόλαυσα τις επόμενες 4 ημέρες στο ABC αφού πλέον ο αέρας που φυσούσε συνεχώς δεν με ενοχλούσε άλλο, πλαισιώνοντας περισσότερο την παρέα μου με τα παιδιά και αγοράζοντας μπόλικες από τις αλπινιστικές εμπειρίες τους. Η παρέα των τριών είχε αποφασίσει να αναχωρήσει σύντομα από το ABC. Ένα από τα πρωινά ήρθε ο Marko και μου έπιασε φιλικά την πλάτη ρωτώντας τι σκόπευα να κάνω.
“Θα κάνω μία ακόμα προσπάθεια για το Makalu La και θα προσπαθήσω να ανέβω στο Makalu II” του απάντησα, και συνέχισε “Be smart, I think it is time for all of us to go to Katmandu for beers”, και περπάτησε μέσα στη σκηνή της τραπεζαρίας.
Το σκέφτηκα για λίγα λεπτά μόνο. Ζύγισα τις δυνάμεις μου και τη διάθεση μου που ήταν ακόμη σε υψηλά επίπεδα. Βέβαια ο καιρός δεν προβλεπόταν καλύτερος για τις 8 ημέρες που είχα ακόμα στο βουνό και για να λέει έτσι ο έμπειρος ορειβάτης κάτι θα ξέρει παραπάνω από εμένα. Δεν ήθελα στο φινάλε να το παίξω ο έξυπνος Έλληνας. Πήγα βρήκα το Nima και του ανακοίνωσα ότι την επόμενη ημέρα θα πηγαίναμε να μαζέψουμε το αντίσκηνο στα 6800μ, το οποίο τελικά δεν υπήρχε αφού είχε καταστραφεί ολοσχερώς, σημάδι και αυτό, ξανασκέφτηκα. Πάλι καλά που δε είχα στήσει το δανεισμένο αντίσκηνο του φίλου Μεσαρχάκη, ακόμα θα το πλήρωνα.

Έτσι και έγινε 8 Νοέμβρη αναχώρηση από το ABC τόσο γρήγορα όσο είχα κάνει να έλθω και 16 του ίδιου μήνα πίσω στη Θεσσαλονίκη. Μια γρήγορη βόλτα σε ένα ψηλό βουνό με μία πολύ καλή παρέα. Η όλη εμπειρία ήταν τελείως οικεία και απολαυστική σε σχέση με το φόβο που είχα στην παρθενική μου αποστολή στο Dhaulagiri την άνοιξη του 2002, κάτι είναι και αυτό. Βέβαια δεν μπήκα στα δύσκολα αλλά σύντομα θα το ξαναδοκιμάσω αφού τα πόδια μου συνεχίζουν να με γαργαλάνε…

Φωτό: Φυσικά και θα τα ξαναπούμε...