Ανάβαση στο Djan-Tugan,3.999m και προσπάθεια στη Βόρεια Κορυφή της Ushba,4.694m.

Αναδημοσιεύουμε το αρθράκι που μπήκε στο περιοδικό του 2008 της Ο.Α.Λ.Θ. για το ταξίδι μας στον Καύκασο το καλοκαιρι του 2007. Πρόκειται κυρίως για φωτογραφίες με σχόλια:
Ο Γιώργος στις πρώτες σχοινιές της Β Κόψης της Ushba, λίγο πάνω από το Paduska, καθώς ο ήλιος ανατέλλει πίσω από το Chatin, 4.368m. Φωτογραφία: Θ. Χ.

Ανάβαση στο Djan-Tugan, 3.999m και προσπάθεια στη Βόρεια Κορυφή της Ushba, 4.694m.
Κεντρικός Καύκασος, 27 Ιουλίου- 10 Αυγούστου 2007. Κείμενο: Θόδωρος Χριστόπουλος.

Λένε πως οι ορειβάτες κρίνονται όχι από εκεί που ανεβήκαν, αλλά από εκεί που υποχώρησαν. Αν είναι πράγματι έτσι, μάλλον συγκαταλέγομαι στους κορυφαίους ορειβάτες του κόσμου… Δεύτερη φορά για μένα στην Ushba, πρώτη για τον Γιώργο, και σταματήσαμε καμιά 80αριά κάθετα μέτρα απ’ την κορυφή, αλλά τουλάχιστον 300 οριζόντια μέτρα από κορνίζες, φρύδια και άλλα τέτοια φωτογενή, σχηματισμένα από ασταθές χιόνι, που δεν θα είχαν καμιά αναστολή να μας ρίξουν στο κενό και στον βέβαιο θάνατο! (Λίγο τηλεοπτικό άρωμα, γουστάρετε; ) Ήταν κι ο Misha, ο Ρώσος που είχαμε μαζί μας, ο οποίος προσπαθούσε να μας πείσει πως και εδώ που φτάσαμε Ushba λέγεται, και η κορυφή η Ushba είναι, και αφού και οι τρεις είμαστε σπουδαίοι ορειβάτες και γαμώ τα παιδιά γενικότερα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να τραβιόμαστε ως την κανονική κορυφή. Ό,τι κι αν είχαμε να αποδείξουμε στους εαυτούς μας, το είχαμε ήδη κάνει(;), ας βγάλουμε καμιά φωτό για να αποδείξουμε και στους άλλους πόσο φοβεροί είμαστε. Τελικά πειστήκαμε (σίγουρα;) και γυρίσαμε πίσω. Δείτε και τις φωτογραφίες.
Πρωί-πρωί με την αυγούλα, πάμε για σκαρφάλωμα. Ωραία φάση, ε; Η κορυφή Djan-Tugan, 3.999m είναι μια από τις πιο γνωστές της κοιλάδας Adil-Su και είχε επιλεγεί για τον εγκλιματισμό μας. Κυριαρχεί στο μάτι από το Shkhelda Alp-Camp και πάνω, και απ’ όσο ξέρουμε δεν είχε προηγούμενη ελληνική ανάβαση. Απ’ το Djan-Tugan Alp-Camp, γύρω στα 2.000m, όπου σταματάει ο δρόμος και αρχίζει το περπάτημα, μετά από ένα χαλαρό και όμορφο μονοπάτι φτάσαμε στο Green Hotel Bivouac στα 2.700m. Την επόμενη ανεβήκαμε τον παγετώνα Djan-Kuat και από το διάσελο Kumachi Lozhniy βγήκαμε στο Djan-Tugan Plateau,≈3.500m, όπου κατασκηνώσαμε. Όλα αυτά μαζί με την ομάδα που εγκλιματιζόταν για το Elbrus. Η διαδρομή που κάναμε ήταν η Νότια Κόψη, 3A ρώσικο (κάτι σε maximum IV/IV+ UIAA, να τ’ αφήσω;), 400m, και είναι η αριστερή κόψη στη φωτογραφία, ενώ κατεβήκαμε από την Α Κόψη. Η Α Κόψη είναι η κλασσική ανάβαση του βουνού, και με δυσκολία 2Α δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Οι δυσκολίες εντοπίζονται σε ένα στενό λούκι χιονιού-πάγου, πέρασμα 60°, λίγο κάτω από την κορυφή. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια οι συνθήκες το καλοκαίρι είναι πολύ άσχημες, εμείς στο κατέβασμα βρήκαμε ένα μικρό καταρρακτάκι, αντί για λούκι. Canyoning στα 3.900m! Φωτογραφία: Θ. Χ.
Η Ν Κόψη ήταν μια κλασσική βουνίσια κόψη, σε αποσαρθρωμένο σκούρο γρανίτη, με τα σαθρά της (κυρίως) και τα περασματάκια της. Ευτυχώς στα περάσματα είχε, συνήθως, καλό βράχο, ενώ γενικά έπαιρνε πολύ καλές ασφάλειες. Το μεγαλύτερο μέρος του σκαρφαλώματος έγινε παράλληλα. Αυτή η διαδρομή ήταν ουσιαστικά και η γνωριμία μας με τον Misha, τον ‘’οδηγό’’ μας, ο οποίος ήταν ένας 44χρονος Ρώσος μοντανιάρης και έφερε τον τίτλο του ‘’Master of Sports’’. Ο Misha είχε τρομοκρατηθεί μάλλον (δηλαδή σίγουρα!) με την ιδέα να πάει στην Ushba με 2 τύπους, που δεν ήξερε από πού κρατάει η windstopper σκούφια τους. Μόλις δε του είπαμε πως θέλουμε να μας πάει ως το Plateau και μετά θα σκαρφαλώναμε μόνοι μας,… ε, εκεί γέλασε με την καρδιά του. Ένας Ρώσος οδηγός πάει 2 Έλληνες ως τα σύνορα της Γεωργίας, όπου τους αφήνει να περάσουν παράνομα τα σύνορα και να σκαρφαλώσουν σε ένα βουνό-χάρο, ενώ αυτός θα περιμένει στο αντίσκηνο… σαν ανέκδοτο θα ακουγόταν στα αυτιά του! Παρόλα αυτά, το σκαρφάλωμα στην κρύα, παρότι ηλιόλουστη, κόψη του Djan-Tugan ήταν αρκετό για να πειστεί πως μπορούμε να δοκιμάσουμε την Ushba. Επίσης αυτό που εκτιμήσαμε στον Misha ήταν πως σεβάστηκε την επιθυμία μας να ανέβουμε με όσο γίνετε πιο ‘’καθαρό’’ στυλ (χωρίς οδηγό δηλαδή) και δεν πήγε καμιά σχοινιά μπροστά, ποτέ. Αντίθετα, ήταν ένα ισότιμο μέλος της σχοινοσυντροφιάς. Στην φωτογραφία διακρίνονται από αριστερά προς τα δεξιά: μέρος του Bashkara, 4.241m με την Β ορθοπλαγιά σε μαύρο χάλι, μικρό μέρος από την Β Κόψη της Ushba, το Schurovskogo (ή Schurovski) 4.259m, ελάχιστα ο Α πύργος της Shkhelda, 4.320m, το Ulukara 4.302m και ο Misha, 1,72m. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Οι Ρώσοι ορειβάτες έχουν μια δικιά τους λογική σε ό,τι αφορά τον καιρό. Το έχουν δείξει και με τις φοβερές αναβάσεις που έχουν κάνει στα βουνά του κόσμου. Κάθε απόγευμα λοιπόν έβρεχε. Και εμείς ρωτάμε: -Τι πρόβλεψη έχουμε για τις επόμενες μέρες; Να ξεκινήσουμε για την Ushba; -Ο καιρός είναι άσχημος, αυτό είναι πολύ καλό. -Ε; -Μόνο να βελτιωθεί μπορεί! Ας ξεκινήσουμε και βλέπουμε! Φοβερή λογική, δεν λέω. Η πρώτη μέρα της πρόσβασης ήταν από το Shkhelda Alp-Camp ως το German Bivouac στην βάση του Ushbinski Icefall. Ο καιρός συννεφιασμένος και την 5η από τις 9+ ώρες πορείας λουστήκαμε μια 20λεπτη μπόρα. Ωραίο ξεκίνημα. Μετά αφήσαμε τα καλύμματα και τα αδιάβροχα εύκαιρα. Στο κέντρο της φωτογραφίας διακρίνεται η, πάνω από 1.000m, Β ορθοπλαγιά της Shkhelda, η οποία εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών είναι εξαιρετικά επικίνδυνη το καλοκαίρι και σκαρφαλώνεται πια συνήθως χειμώνα. Μπρρρ! Και ο παγετώνας Shkhelda είναι πολύ επηρεασμένος από τις κλιματικές αλλαγές, παρουσιάζοντας καθιζήσεις στη μορένα του και πολλές crevasse, ακόμα και πριν το German Bivouac. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Το Ushbinski Icefall είναι το πιο απρόβλεπτο και επικίνδυνο κομμάτι στην ανάβαση της Ushba. Είναι ένας σχετικά ‘’όρθιος’’ παγετώνας, με πολλές crevasse και αρκετά serac, ειδικά στο πάνω μέρος του. Η κατάσταση του το καλοκαίρι του 2007 ήταν άθλια. Ο προηγούμενος χειμώνας με τα λίγα χιόνια, μαζί με την πολύ ζεστή άνοιξη, έκαναν τον παγετώνα να ‘’ανοίξει’’ σε μεγάλο βαθμό, αναγκάζοντάς μας σε ραπέλ μέσα στις crevasse και σκαρφάλωμα απ’ την άλλη πλευρά. Στη φωτογραφία είναι το τελευταίο δύσκολο κομμάτι, πριν τις εύκολες μεν, αλλά γεμάτες crevasse πλαγιές, που οδηγούν στο Plateau. Σε αυτό το σημείο είχαν γυρίσει, την προηγούμενη μέρα, μια ομάδα 5 Τσέχων. Φωτογραφία: Mikhail Astahkov.
Η ανάβαση στο Paduska, ≈4.200m (Μαξιλάρι της Ushba). Στο Paduska, το οποίο είναι ο ώμος απ’ όπου αρχίζει η Β Κόψη που οδηγεί στην Β Κορυφή, είχαμε αποφασίσει να στήσουμε την κατασκήνωσή μας. Οι περισσότεροι στήνουν την τελευταία κατασκήνωση στο Ushbinski Plateau, ≈4.050m, αλλά μπορείς να προωθηθείς και ως το Paduska και να κερδίσεις 150m υψομετρικής διαφοράς. Το μειονέκτημα είναι πως πρέπει να κουβαλήσεις όλα τα πράγματά σου ψηλότερα. Το μεγάλο πλεονέκτημα πως αρχίζεις κατευθείαν το σκαρφάλωμα την επομένη μέρα, βρισκόμενος ήδη κοντύτερα στην κορυφή. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Σε μια απ’ τις σχοινιές της πλαγιάς πάγου-χιονιού, που οδηγεί στη τελική κόψη της Ushba. Τα ρελέ ήταν μια παγόβιδα και ένα διαμπερές Abalakov. Τα διαμπερή τα ετοιμάζαμε κατά την ανάβαση, ώστε να έχουμε έτοιμα ραπέλ για την επιστροφή. Ο επικεφαλής έφτανε στο ρελέ, έβαζε μία παγόβιδα και φίξαρε το σχοινί. Ο Misha σκαρφάλωνε με ένα πιολέ, ασφαλιζόμενος από ένα ζουμάρ στο φιξαρισμένο σχοινί. Μέχρι να ανέβει, ο επικεφαλής είχε φτιάξει το διαμπερές και ήταν έτοιμος να φύγει. Όταν έφτανε ο Misha στο ρελέ, ξεκινούσαν ο επικεφαλής και ο τρίτος παράλληλα. Γενικά αυτοσχεδιάσαμε αρκετά, αυτό έγινε γιατί οι ρώσικες τεχνικές ήταν αρκετά διαφορετικές απ’ τις δικιές μας. Ειδικά στα ραπέλ η τεχνική τους ήταν πολύ διαφορετική, αλλά πολύ ασφαλής, γρήγορη και έξυπνη. Το βασικό πρόβλημα, που είχαμε (και) σ’ αυτή τη φάση της διαδρομής, ήταν πως ο Misha είχε έρθει με ένα 60άρι πεζοπορικό πιολέ, ακατάλληλο για τις τελείως παγωμένες 50μοιρες πλαγιές. Έτσι του δώσαμε ένα απ’ τα δικά μας και έπαιρνε ο τρίτος το δικό του. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Για την ακρίβεια αυτή δεν είναι μια, αλλά δύο φωτογραφίες, ενωμένες στο Photoshop. Είναι τραβηγμένες στο ψηλότερο σημείο της κόψης που φτάσαμε. Φαίνεται το υπόλοιπο κομμάτι της κόψης που δεν σκαρφαλώσαμε. Η ώρα ήταν περίπου 13:00 και ο Misha επέμενε να γυρίσουμε πίσω. Ίσως να κάναμε καλά, ίσως και όχι, κανείς δεν ξέρει. Εκείνη την στιγμή φαντάζομαι ότι η πίεση που θα ένοιωθε ο Misha θα ήταν τεράστια. Βρισκόμενος στο έδαφος της Γεωργίας παράνομα, σε μια εποχή όπου η σχέσεις Ρωσίας-Γεωργίας είναι εξαιρετικά τεταμένες, σε ένα απρόβλεπτο τεραίν με 2 φιλόδοξους Έλληνες ορειβάτες. Και με τις κορνίζες να καραδοκούν για το λάθος βήμα… Ζόρικο μεροκάματο! Φωτογραφία: Θ. Χ.
Ο Misha στο πρώτο ραπέλ κατεβαίνοντας μετά την κόψη. Πίσω διακρίνονται οι εντυπωσιακοί πύργοι της Shkhelda, 4.320m και το λαοφιλές Elbrus, 5.642m, ενώ δεξιά ο παγετώνας Shkhelda. Αφήσαμε 5 μέτρα 6άρι κορδονέτο σε ένα βράχινο μπλοκ, άρα το ραπέλ μας βγήκε: 5x0,70=3,5 €. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Το τελευταίο ραπέλ της μέρας κορυφής. Κάτω απ’ τον Γιώργο είναι η bergschrund. Λίγο περπάτημα έμεινε, και πίσω στο αντίσκηνο. Ουφ, τη γλιτώσαμε και σήμερα! Συνολικά όλες τις μέρες, στο Icefall και στην προσπάθεια κορυφής κάναμε 13-14 ραπέλ από Abalakov, έχοντας βέβαια παγόβιδες για back-up, τις οποίες μάζευε ο τελευταίος . Μαζί με τα μυτίκια, αφήσαμε μπόλικο κορδονέτο στο βουνό. Φωτογραφία: Θ. Χ.
Όπως προείπαμε το Ushbinski Icefall ήταν σε μαύρο χάλι. ‘’Little Khumbu’’ μας τον είπανε στο Shkhelda Rescue Office, πριν πάμε. Δηλαδή ο Khumbu πώς είναι; Εδώ χρειάστηκε να κάνουμε, προφανώς, ραπέλ για να κατέβουμε. Η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι τραβηγμένη ακριβώς πάνω απ’ το σημείο της φωτογραφίας 04. Φωτογραφία: Γ. Ν.
5η και τελευταία μέρα και έχουμε φύγει πια απ’ το βουνό. Μόλις έχουμε περάσει το ‘’Χαμόγελο της Shkhelda’’, όπως ονομάζεται το τελείωμα του παγετώνα της Shkhelda, και κάνουμε ένα ακόμη διάλλειμα. Ο Misha πετάει τα ρούχα του και κάνει ένα μπανάκι στο ποτάμι του παγετώνα. Βγαίνει και λιάζεται, και με τα ελάχιστα αγγλικά που ξέρει (;) λέει: ‘’La vita bella!’’ (ξέρω-ξέρω, ιταλικά είναι…) Η αλήθεια είναι πως όντως απολαμβάναμε τα πιο ωραία και τσάμπα πράγματα: τον ήλιο, το νερό, τα βουνά, την ησυχία, την απλότητα, την παρέα με τους φίλους… απλά δεν το συνειδητοποιούμε πάντα. Μια φράση όμως αρκεί, για να μας το θυμίσει. Τελικά γι’ αυτό πάμε στα βουνά. Τι άλλο να ζητήσει κανείς; Α, ναι, και μια μπύρα στο Shkhelda Alp-Camp… αυτό κι αν ήταν ‘’La vita bella!’’ Ακόμα και ζεστή! Φωτογραφία: Γ.Ν.
Η χάραξη της Β Κόψης με το ψηλότερο σημείο που φτάσαμε. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από τα υπόλοιπα παιδιά της Ο.Α.Λ.Θ., που βρισκόταν στα Barrels, κάνοντας εγκλιματισμό για το Elbrus. Την ίδια στιγμή που τραβήχτηκε η φωτογραφία, εμείς είμαστε στο Paduska, περιμένοντας να ξεκινήσουμε για την κορυφή την επόμενη μέρα. Φωτογραφία: Γιώργος Φραγκοτσινός.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Τα στοιχεία της διαδρομής και άλλες πληροφορίες.

Όνομα: Β Κόψη για την Β κορυφή της Ushba, 4694m.
Δυσκολία: 4Α ρώσικο, κάτι μεταξύ D και TD- στην γαλλική κλίμακα (βρήκαμε διάφορες αντιστοιχίσεις). Με τις συνθήκες που είχε το 2007 (πολύς πάγος-λίγο χιόνι) οι Ρώσοι μας είπαν πως η βαθμολογία ανέβαινε στο 4B, ίσως 5A.
Υψομετρική διαφορά: 650m ή 500m, ανάλογα αν ξεκινήσει κανείς από το Ushbinski Plateau ή το Paduska, αντίστοιχα.
Πρώτη ανάβαση: H. Pfann και σχοινοσύντροφοι, 1903.
Πρώτη ελληνική ανάβαση: Σ. Σπανούδης, Π. Σαραντάκος, Στ. Γκέκας και Ν. Πιτούλιας, 1997.
Ομάδα Ο.Α.Λ.Θ. 2007: Θ. Χριστόπουλος, Γ. Ντέρος και M. Astahkov.
Πρόσβαση: 1η μέρα: Από το Shkhelda Alp-Camp, 1.800m στο German Bivouac, 3.200m, 8-10 ώρες. 2η μέρα: Από το German Bivouac ως το Ushbinski Plateau, 4.050m ή το Paduska, 4.200m, δυσκολία 3Α, 5-10 ώρες, ανάλογα με τις συνθήκες του Icefall. Εμείς αφιερώσαμε και μια μέρα επιπλέον στην εύρεση δρομολογίου και εκτίμηση της κατάστασης του Icefall.
Υλικά: Είχαμε μαζί μας 9 παγόβιδες, 2 καρφιά, 18 περίπου καραμπίνερ, 12 ιμάντες, συν τα προσωπικά. Σχοινιά 2x60. Στο θέμα των υλικών μπορεί κάποιος να αυτοσχεδιάσει, η διαδρομή αλλάζει πολύ, ανάλογα με τις συνθήκες. Επίσης χρειάζεται μπόλικο κορδονέτο για τα ραπέλ, αλλιώς αρχίζεις κι αφήνεις ιμάντες dynema των 8 ευρώ, όπως εμείς.
Όποιος ενδιαφέρεται για περισσότερα στοιχεία για την Ushba, μπορεί να επικοινωνήσει στο e-mail της Λέσχης (oalth @t yahoo dot gr), αν και στο Διαδίκτυο μπορεί να βρει αρκετές πληροφορίες. Γενικά, χρειάζεται ένα γραφείο για να κανονίσει τις διαδικασίες (visa, διαμονές, μετακινήσεις, άδειες κ.α. γραφειοκρατικά). Εμείς συνεργαστήκαμε με το www.alp4all.com της Svetlana Litvinenko, e-mail: sl @t alp4all dot com, που μας γνώρισε και τον Misha, και τους προτείνουμε ανεπιφύλακτα. Η Sveta συνεργάζεται, σχεδόν κάθε χρόνο, με Έλληνες, με προορισμό κυρίως το Elbrus.